Đèn ơi !

2,501
0
0

Haidang02

New Member
"...Tết trung thu xách đèn đi chơi. Em xách đèn đi khắp phố phường. Lòng vui sướng với đèn trong tay. Em múa ca trong ánh trăng rằm…”




Đèn lồng xưa


Đã hơn 40 năm, nhưng bài hát ấy cứ sống mãi trong tôi nhất là khi chuẩn bị đón rằm tháng Tám. Hồi ấy, bà ngoại tôi thường tụ tập con cháu trước sân nhà phân phát bánh trung thu rồi kể chuyện cổ tích chú Cuội ngồi gốc cây đa, chuyện Hằng Nga – Hậu Nghệ khiến lũ nhỏ mê tít. Hồi đó, chúng tôi khoái làm đèn giấy bằng sườn được vót từ những cây trúc già dẻo dai, không bị gẫy, dễ chẻ nhuyễn. Hồ dán được khuấy bằng bột mì tinh rất trong và dán rất dính, giấy dán đủ màu chủ yếu là giấy kiếng có khổ lớn, dán đến đâu lại cắt nhỏ đến đấy. Các loại đèn thông thường gồm: ngôi sao, cá chép, máy bay, tàu chiến, ghe thuyền, thỏ, bươm bướm, xe tăng... Mấy đứa nghèo thì xếp đèn giấy, đáy các tông, bẻ dây kẽm làm chỗ ghim đèn cầy. Vậy là xong. Có đứa cầu kỳ hơn thì làm bằng lon sữa bò, phía trên là một lon đã đục lỗ xé ra từng xớ có đèn cầy găm ở giữa, lon phía dưới dùng làm bánh xe di chuyển nối liền một cần lái bằng cây tre, khi chạy lồng đèn quay tạo những tia sáng ngộ nghĩnh, tiếng lon chạy kêu lon ton vui tai khắp xóm. Đèn cầy thì đủ màu: xanh, đỏ trắng, vàng...


Nhiều ấp, xóm, trường học còn tổ chức hội thi làm lồng đèn đẹp có treo giải thưởng. Thú vị làm sao khi ngồi dưới lũy tre làng, cây vông, cây mù u đầu làng hay các sân truờng để vót nan làm đèn, có đứa lỡ tay bị dao cắt nan trúc xỉa vào tay máu me đầm đìa vẫn cười vui. Gần tới trung thu nhiều đội quân thu mua len lỏi vào các ấp, xóm để mua trúc chuẩn bị làm đèn, có khi họ đặt cọc trước tới năm sau mới đốn trúc. Nhiều cơ sở sản xuất lồng đèn qui mô khá lớn mọc lên với hàng chục công nhân làm việc dưới sự chỉ huy của một nghệ nhân rất khéo tay. Các lò còn đua nhau chế tạo nhiều loại đèn mới, lạ mắt, giá rẻ.


Còn gì thú vị hơn, vào đêm rằm tháng Tám, giữa màu sáng lung linh của ánh trăng ngà, nhà nhà đều tắt đèn để lũ nhỏ đắm mình thực sự vào đêm trung thu, nghe kể chuyện cổ tích, đèn giấy treo khắp nơi với đủ màu sắc. Người lớn ăn bánh trung thu, uống trà đậm nói chuyện mùa màng, làng xóm, trẻ con thì ca hát, xách đèn trung thu nối đuôi nhau rong ruổi qua các con đường quê...


Lồng đèn giấy năm xưa nay đã đi vào quên lãng. Ra chợ bây giờ từ thành thị đến thôn quê thấy bán đầy lồng đèn điện tử, chủ yếu là xài pin điện tử và có xuất xứ từ Trung Quốc. Mẫu mã đa dạng, phong phú,chỉ cần bấm nút thì ánh lên đủ màu sắc kèm theo nhạc chuông hấp dẫn trẻ con.


Thấy buồn vì trẻ nhỏ bây giờ hầu như không còn biết sự tích chú Cuội, cây đa, không biết làm lồng đèn giấy nữa. Lồng đèn giấy rẻ tiền hình như giờ chỉ để ban phát cho học sinh nghèo các vùng nông thôn để đỡ tủi thân, do giá rất rẻ.


Dẫu biết thời buổi hiện đại hoá, mọi sinh hoạt vui chơi giải trí đều được công nghệ hoá, đỡ mất thời gian và khỏi mất công làm, nhưng sao vẫn thấy áy náy và tiếc một cái gì đó rất xưa nhưng quý giá vô ngần và sẽ không bao giờ trở lại.


Đèn ơi!

http://www.baomoi.com/Home/VanHoa/da...oi/9399241.epi
 
1,007
0
0

Mường Tè

New Member
Ðề: Đèn ơi !

@ Bác Đèn: Cũng chả trách bọn trẻ giờ k biết chơi đèn, làm đèn được. Có ai dạy chúng làm đèn ông sao, làm đèn kéo quân hay các đồ chơi dân gian khác nhân dịp trung thu đâu. Mọi thứ đều có sẵn nhờ dịch vụ, bánh từ vài chục ngàn đến vài triệu cũng có mà chả phải dùng để ăn. Trung thu bây giờ không phải của trẻ con mà chủ yếu của người lớn. Nào biếu xén, nào quà cáp, nào rủ nhau book nhà hàng xịn ăn trung thu. Nam thanh nữ tú thì đêm rằm chở nhau vi vu xe máy, phóng bạt mạng, khuya về tấp NN thuê phòng đến mức đêm trung thu cháy cả NN, khách sạn...

Nguồn cơn thì lắm, chả biết gốc rễ từ đâu. Em thì nghĩ một trong những nguyên nhân sâu sa là do sự giáo dục hời hợt, không có hệ thống ở cả gia đình và nhà trường, sự xuống cấp và mất nền tảng văn hóa của cả xã hội. Có đất nước nào mà phần đa dân số ở hồ sơ cá nhân, mục tôn giáo đều ghi "Không". Có đất nước nào mà ai cũng có thể nhận mình theo đạo Phật nhưng rằm, mùng 1 vẫn cứ sát sinh, vẫn cứ lọ chai bình thường...

Mọi thứ đều dở dăng, dở đèn như thế, bác có nuối tiếc, có hoài niêm về đèn đêm trung thu cũng chả thay đổi được gì bác ạ. Mà, ca dao chả có câu:

"Đèn khoe đèn tỏ hơn trăng
Đèn ra trước gió còn chăng hơi đèn
Trăng khoe trăng tỏ hơn đèn
Sao trăng lại phải chịu luồn bóng mây..."

Đèn có cái hay của Đèn, Trăng có cái hay của Trăng. Không nhất thiết cứ phải rõ ràng giăng hay đèn. Chính ra cứ nhập nhèm, tranh tối tranh sáng lại hay, chả biết đường nào mà lần. Hãy cứ để mọi thứ nó chuyển động rối như xã hội VN bây giờ, Tây hay Nhật đều phục sát đất bởi chả hiểu thế nào mà thu nhập bình quân đầu người có ngàn đô mà xã hội vẫn sống khỏe, thậm chí là xa hoa, lãng phí....
 
2,617
0
0

Me Chip Tom Bi

New Member
Ðề: Đèn ơi !

Không phải nịnh chứ, em là em rất thích đọc bài bác Tè viết ;;)
 
Top