Ký ức mùa trung thu

[ALnML]

Ký ức mùa trung thu
​

Nhìn những chiếc bánh trung thu vàng ươm, những chiếc lồng đèn màu sắc rực rỡ trong các quầy bán bánh trung thu, ai cũng nhớ về tuổi thơ với những mùa trung thu đầm ấm bên gia đình

Đứng ngắm một hàng bánh trung thu ở Thị Nghè, ông Trần Văn Mão, 62 tuổi (phường 17, quận Bình Thạnh - TPHCM), nhớ về thuở bé thơ trong gia đình lao động nghèo, luôn vất vả mưu sinh, có 10 người con, không hề dám mơ đến chuyện mua đủ bánh trung thu và sắm được cho mỗi đứa con một chiếc lồng đèn.
Nhớ về cha mẹ

Tuy thế, trung thu ngày đó của anh chị em ông Mão không kém phần xôm tụ. Ông thích thú nhớ về ngày xưa và hào hứng kể: “Sau rằm tháng 7, ba tôi tìm tre non, vót mỏng, mua giấy kiếng đỏ, nấu hồ rồi tự tay làm cho các con những chiếc lồng đèn hình ngôi sao. Chúng tôi xúm xít ngồi quanh xem ba làm đèn vui lắm! Tối đến, cùng các bạn trong xóm cầm đèn đi khắp các nhà. Đứa nào không có đèn thì dùng miểng sành nhỏ, gắn đèn cầy lên… Thế là xong, miễn có ánh sáng lung linh là thích rồi. Sau khi rước đèn, chúng tôi về nhà, mẹ đã nấu sẵn một nồi chè đậu đỏ. Cả nhà tụ lại ăn vui vẻ trong ánh đèn của những chiếc lồng đèn ba tôi làm…”.

Háo hức chọn đèn trung thu. Ảnh: QUANG LIÊM

Có cùng ký ức đầy yêu thương, anh Văn Hùng, 52 tuổi (đường Đoàn Văn Bơ, quận 4 - TPHCM), nhớ lại, hồi đó, nhà đông con, bánh trung thu lại mắc. Mẹ anh khéo léo cắt một bánh thành 8 miếng, mỗi đứa nhâm nhi một chút rồi được ăn một tô chè to cho trung thu xôm tụ. Anh kể: “Ba tôi làm đèn bằng lon sữa bò. Một cái lon nằm ngang làm bánh xe, một cái lon phía trên đục nhiều lỗ, gắn cây đèn cầy nhỏ, nối với thanh tre mỏng. Khi đẩy, “đèn” phát ra tiếng kêu leng keng với ánh đèn nhảy múa khắp nơi. Những bạn cầm đèn to, màu sắc rực rỡ thấy là “thèm” ngay mấy cái “đèn xe” này. Đến giờ, tôi vẫn nhớ ba và yêu quý những cái đèn ấy”.

Còn cô Nguyễn Thụy Khanh, 57 tuổi (ở đường Phan Văn Trị, quận 5 - TPHCM) thì có những ký ức về trung thu hơi khác. Gia đình cô khá giả, có chút danh tiếng ngoài xã hội nên từ đầu tháng 8, những người quen đã mang bánh trung thu đến nhà biếu. Cô Khanh kể: “Từ đầu tháng 8, mẹ đã mua lồng đèn cho anh em tôi. Cùng các bạn trong xóm, chúng tôi rước đèn từ đường Phan Văn Trị đến nhà thờ Chợ Quán. Thuở đó, trẻ con chẳng phân biệt giàu nghèo, đứa cầm đèn bóng kiếng, đứa cắm đèn cầy vào lon sữa bò… cùng nhau đi rước trung thu. Ở nhà, mẹ đã cắt bánh trung thu và người lớn tụ họp nói chuyện rôm rả, đợi chúng tôi về phá cỗ”.

Trẻ hơn một chút là chị Ngọc Trúc, 40 tuổi (phường 14, quận 3 - TPHCM). Chị kể về trung thu thời bao cấp của mình: “Trước trung thu, tổ trưởng đến nhà thu tiền rồi phân phối cho trẻ em dưới 15 tuổi cái bánh trung thu cỡ nhỏ. Để các con vui, mẹ tôi mua thêm bánh in, bánh pía và mày mò xếp cho tôi những cái đèn giấy. Mẹ dùng tay ấn và xếp ly đèn đến đỏ cả ngón tay. Giờ nhớ lại, thấy thương mẹ quá. Lòng mẹ quả thật bao la”.

Nghĩ đến trẻ bất hạnh

Với nhiệt tình của tuổi trẻ, nhiều bạn thế hệ 8X, 9X năng nổ tham gia các hoạt động tổ chức vui trung thu cho các em nhỏ, vừa mang đến niềm vui cho các em vừa nhớ lại thuở bé thơ của mình. Chị Thùy My, 28 tuổi (đường Nguyễn Đình Chiểu, quận 1 - TPHCM), cho biết: “Từ lúc 20 tuổi, tôi đã tham gia đoàn công tác từ thiện, mua bánh, mua đèn đến những khu phố nghèo phát cho các em. Nhìn những đôi mắt trẻ con thơ ngây, cười tươi, lòng thấy hạnh phúc lạ. Hằng năm, tôi vẫn tham gia các hoạt động tổ chức vui chơi, giúp đỡ trẻ em nghèo. Mai này, nhớ lại chắc lòng sẽ thấy vui và ấm áp lắm”.

Cũng như Thùy My, anh Tuấn Hùng, 22 tuổi (ở phường 11, quận 3), không chỉ thích tham gia tổ chức vui trung thu cho trẻ em nghèo, cơ nhỡ ở địa phương, anh còn tích cực góp tiền, góp công sức để làm bánh, xếp đèn, bởi theo anh, đó cũng là cách truyền niềm vui từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Còn chị Phạm Thị Hà, 33 tuổi (ở đường Bành Văn Trân, quận Tân Bình - TPHCM), lúc nhỏ, nhà nghèo, bố mất sớm nên rất thèm được ăn bánh trung thu và thường ước ao có chiếc lồng đèn. Vì vậy, khi có chút dư dả, chị đã cùng mọi người lo trung thu cho các em có hoàn cảnh khó khăn để “các em không phải thèm thuồng như tôi ngày nào”.

http://nld.com.vn/20110907094640687p...-trung-thu.htm

 

[ALnML]

Ðề: Ký ức mùa trung thu

[h=1]Ký ức nguyên vẹn về những mùa trăng tháng 8[/h]

- Mỗi mùa trăng tháng Tám, người dân Hà thành lại nhớ nao lòng về những cái Tết trung thu trong quá khứ tưởng như nay đã không còn. Giữa dòng chảy xô bồ của cuộc sống, vẫn có những gia đình ở Hà Nội gìn giữ được vẹn nguyên cái phong vị trung thu truyền thống.

Ký ức những mùa trăng

Bà Nguyễn Thị Chung (61tuổi - ngõ 160 Lạc Long Quân – Hà Nội) sống cùng chồng với gia đình hai người con ruột và hai cháu ngoại trong một ngôi nhà nhỏ sâu trong con ngõ trên đường Lạc Long Quân.

Cuộc sống bận rộn, hối hả cuốn theo mỗi thành viên gia đình trong nhịp đời, thế nhưng trong gia đình của bà vẫn còn giữ nhiều nếp sống thanh lịch của người Hà Nội. Đặc biệt là những phong tục gắn với các ngày Lễ, Tết truyền thống, trong đó có Rằm Trung thu.

Sinh ra và lớn lên tại làng An Thái – Tây Hồ, những kỉ niệm về Trung thu Hà Nội vẫn còn vẹn nguyên trong kí ức bà. Hỏi chuyện bà về những cái Tết Trung thu xưa khi bà còn bé, bà Chung bồi hồi nhớ lại: “Trung thu ngày xưa vui lắm…”

Bà Chung đang chuẩn bị bột quấy bánh đúc – một món ăn truyền thống của người dân đất Bưởi.

Kí ức đưa bà trở về với những năm bà mới mười ba, mười bốn tuổi, với không khí trung thu làng Bưởi rộn ràng. “Ngày rằm tháng Tám ở Làng Bưởi có tục cúng rằm rất hay. Cúng chay hay cúng mặn đều có những đặc trưng riêng” – bà Chung vui vẻ kể lại.

Theo lời bà, nếu là cúng chay, thì mâm cúng ngày Trung thu nhất định phải có nải chuối trứng cuốc, đĩa cốm làng Vòng, với đĩa cốm xào rắc thêm dừa, bát chè cốm thơm dịu. Cốm nhất định phải là thứ cốm “đầu nia”, mỏng cánh, dẻo thơm.

Mâm ngũ quả thì mùa nào thức nấy, với bưởi, na, hồng ngâm, hồng tiết… được bày biện kì công, đẹp mắt. Rồi bánh nướng, bánh dẻo… Không phải là những hộp bánh sang trọng được làm đại trà, bánh nướng bánh dẻo quê bà ngày xưa được bán cả một dãy dài cạnh chợ Bưởi.

Người ta bày bàn, làm bánh tại chỗ với đủ các vị cho người mua chọn lựa. Bà hồi tưởng: “Thường mẹ tôi đã phải dậy từ rất sớm để đi chợ sắm Rằm,. Thậm chí bà còn cẩn thận chuẩn bị từ vài hôm trước. Bà chăm chút chọn lựa từng thứ rất cẩn thận, với tất cả sự khéo léo của người phụ nữ, người mẹ trong gia đình”.

Sau khi ông nội thắp hương, mâm cỗ mới được hạ xuống cho cả đàn cháu đang nắc nỏm chờ đợi. Cả nhà quây quần bên mâm cỗ, lần lượt ăn từ cốm, đến cốm xào, rồi mới đến chè cốm…

Hoa quả mỗi thứ lại được chia đều cho các cháu trong sự nâng niu, thích thú. “Cúng chay giản tiện hơn, nhưng cả nhà vẫn cùng nhau mỗi người một chân một tay, cùng bày biện, thu xếp… Không khí gia đình từ khi chuẩn bị cho ngày rằm rất ấm cúng” – bà Chung chia sẻ.

Nếu là cúng mặn, thì mâm cỗ ngày Rằm tháng Tám của đất Bưởi quê bà, ngoài xôi, gà, các món xào, món luộc không thể thiếu trong mâm cơm cúng thì còn có những “thức” rất đặc biệt. Trong đó, đặc biệt nhất là món bánh đúc om chua: Bánh đúc ăn kèm với nồi ngan om chua.

“Chỉ người đất Bưởi mới biết món này, và bây giờ, cũng không còn nhiều nhà duy trì nữa. Bánh đúc được quấy sẵn từ ngày 14, còn ngan om thì sang ngày 15 mới được chế biến. Ngan chặt ra đem ướp gừng, mắm tôm, mẻ, lạc, dừa thái mỏng rồi om kĩ.

“Không gì tuyệt vời hơn là trong mâm cơm ngày rằm được ăn bát bánh đúc thái nhỏ quân cờ chan nước ngan om chua, ngon lành không bao giờ quên nổi” – bà Chung tâm sự. Kí ức mùa trung thu với bà Chung da diết trong từng kỉ niệm.

Đó là mâm cơm gia đình đầy ắp tiếng cười vui. Đó là hình ảnh ông nội và bố thắp hương tổ tiên, những đêm rằm cả nhà quây quần ngoài sân, ngắm trăng, phá cỗ.

Đó là những năm mấy chị em dung dăng dung dẻ, được ông nội dẫn lên phố Hàng Mã mua đèn ông sao, đèn cá chép, đèn ông sư, mua hoa giấy về thờ. Đó là câu chuyện chú Cuội, chị Hằng bà được nghe đi nghe lại mà không chán…

Gìn giữ “vị” trung thu cho cháu con

Càng hạnh phúc với kí ức về những mùa trung thu mà tuổi thơ mình may mắn được đón nhận, bà Chung càng không khỏi tiếc nuối khi nghĩ đến cái Tết Trung thu của thời hiện đại. Trung thu bây giờ đã ít nhiều mất đi cái “chất” trung thu thực sự.

“Trẻ con bây giờ đủ đầy quá, nên chẳng còn biết quý, biết thèm trái hồng, trái bưởi hay món đồ chơi ngày trung thu. Nhà nhà bận rộn chẳng còn mấy thời gian mà chăm lo một cái Rằm tháng Tám đúng nghĩa cho các con, các cháu” – bà nói.

Bà luôn vui vẻ với việc gìn giữ những nét truyền thống của ngày Tết Trung thu.

Riêng bà, dù bận rộn đến đâu bà vẫn luôn cố gắng giữ gìn truyền thống xưa, tục lệ xưa. Là người bà, người mẹ trong gia đình, dẫu các con bà có bận rộn, vội vã đến mấy, bà vẫn gợi nhắc và âm thầm thu vén để tổ chức ngày Tết trung thu cho thật đầy đủ.

“Năm nào tôi cũng chuẩn bị kĩ lắm. Nào tìm mua cốm, cốm xào, mua hoa quả, mỗi thứ một ít, trước là cúng tổ tiên, sau là cho các cháu phá cỗ. Điều kiện kinh tế khá giả hơn nên tôi không còn phải cân nhắc cúng chay hay cúng mặn như trước.

Thay vào đó, tôi cố gắng thu xếp mâm cơm ngày Rằm với nhiều món ăn đặc trưng. Duy trì những điều đó để các con cháu được ăn , được chơi mà ghi nhớ” – bà Chung chia sẻ.

Quả thực, nhờ đó mà các con, các cháu của bà mới được nghe kể và hiểu hơn ý nghĩa của ngày Tết trung thu. Không đơn thuần là dịp vui chơi, quan tâm tới con trẻ, đây còn là cơ hội cho cả nhà được quây quần trong tình thân, gắn bó, thương yêu nhau hơn, cùng nhớ về nguồn cội.

Bởi luôn tâm niệm như thế, nên năm nay bà đã sớm ngâm gạo, xay bột để quấy bánh đúc, chuẩn bị mua ngan để làm nồi om chua từ sớm. “Nhiều khi các con cũng bảo bà bày vẽ, lịch kịch cho vất vả, nhưng vẫn xúm vào phụ giúp mẹ nếu rảnh rỗi.

Tôi còn nhớ thì còn làm, và phải làm cho chu đáo, cẩn thận. Vất vả một chút, nhưng vui”- bà Chung tâm sự.

Không những thế, mỗi năm Trung thu đến, bà Chung lại cùng con cháu thu xếp một vài buổi đi chơi phố cổ, đi mua đồ chơi, lồng đèn cho các cháu. Bà có hai đứa cháu nhỏ, một trai, một gái, đứa nào cũng rất háo hức mong chờ Trung thu y như bà hồi nhỏ.

Có lẽ các cháu cũng chính là động lực lớn nhất để bà rày công gìn giữ cái Tết trung thu truyền thống trong gia đình.

Minh Tâm

 

[ALnML]

Ðề: Ký ức mùa trung thu

[h=1]Trò chơi trung thu truyền thống hút giới trẻ[/h]

- Những trò chơi dân gian như làm tò he, kéo co, nhảy dây, đi cà kheo... được giới trẻ hào hứng chơi vào dịp trung thu

Các trò chơi được diễn ra vào 2 ngày thứ 7 và chủ nhật tại Bảo tàng Dân tộc học, rất nhiều giới trẻ, các em nhỏ và gia đình đã đến đây để cùng hòa mình vào các trò chơi truyền thống của dân tộc. Những trò chơi được các bạn trẻ ưa chuộng nhất như nhảy dây, đi cà kheo, làm đèn ông sao, mô hình tiến sĩ giấy...

Bạn Anna ( Tây Ban Nha ) chia sẻ : Mình rất thích văn hóa của Việt Nam, mình rất thích đi cà kheo nhưng nó không dễ như mình nghĩ. Mình sẽ tập đi nó trong chiều nay". Ngày hội cho thấy giới trẻ cũng hào hứng với các trò chơi dân gian chứ không phải thờ ơ với truyền thống của dân tộc, đồng thời giúp cho mọi người hiểu thêm về văn hóa của Việt Nam.

Bạn Minh Phương ( Học Viện Báo chí và Tuyên truyền ) hào hứng kể : một ngày chơi trung thu đúng nghĩa với bạn bè, mình được thử chơi các trò chơi mà trước đây chưa bao giờ mình được thử, vừa rẻ lại vừa vui. Giúp cho mình biết thêm được nhiều trò chơi và gắn bó với bạn bè hơn .

Một số hình ảnh về các trò chơi truyền thống được giới trẻ yêu thích vào dịp trung thu năm nay :

Hữu Phú