Ðề: (MS116.1/TT) 16.04.2011 - CSTT Thăm và tặng quà cho học sinh trường Mỹ Lương, Yên Lập, Phú Thọ
LẨU THẬP CẨM
--------------
Chẳng biết có từ khi nào, cái tên tiền trạm đã trở thành quen thuộc trước mỗi chuyến đi. Trong những lần như thế này có lẽ tôi là người may mắn nhất vì hầu như các chuyến đi tiền trạm gần đây tôi đều có mặt, chẳng biết là do cái máu “Thổi tù và hàng tổng” trong người hay cái nỗi đam mê mà mọi người vẫn phải bằm môi mỗi lần khen ngợi: chú đúng là top “của hiếm hàng khan” trong XH bây giờ.
Nhưng dù là gì đi chăng nữa, cứ được đi tiền trạm là tôi thích, thích được bàn luận với mấy chị già, thích được xông pha với cái máy ảnh, thích được cầm quyển sổ, cái bút ghi ghi chép chép thông tin hay chỉ đơn giản là thích được chị em chăm sóc cà phê thuốc nước. Thử hỏi như vầy thì ngữ nào không muốn.
Và chuyến đi lần này cũng không nằm ngoài những ngoại lệ đó. Vẫn sự chu đáo như mọi lần của T&G, vẫn câu hỏi thăm quen thuộc của LG “Vợ chồng dạo này tốt không..?” Hix... không tốt nó nhốt ở nhà.
Miệng nàng hỏi nhưng mắt nàng thì cứ dán tịt vào cái tờ bản đồ cầm trên tay, có lẽ nàng cũng chẳng để ý tôi nói gì, rồi bỗng dưng nàng cười phá lên.
- Hé hé…. mình có đi qua Hoà Lạc đây này Bừa ơi.
- Thì sao??
- Thì mình được ăn gà, ở đấy có gà đồi đấy, hơn trăm 1 con thôi.
Ối chời.. tôi tưởng nàng tìm được con đường nào đó để đi tắt, ai dè.
Chiếc xe lao vun vút trên đường cao tốc, mặc cho T&G ngồi ghế sau hí hoáy với quả bưởi diễn, tôi và nàng chia nhau gói xôi chả, vừa ăn vừa thả hồn trên quốc lộ thênh thang, nhai nhai miếng xôi cuối cùng nàng tuột miệng bảo.
- Bừa đáng yêu phết, nghe đâu có em xin chết.
Ôi… có phải cái nồi lẩu tình bắt đầu được đưa lên bàn nhậu rồi phải không???. Cái từ “nghe đâu” của nàng đã vô tình như quản ca bắt nhịp cho cái thú bao đời không cũ “Buôn dưa lê”. Mà buôn dưa gì không biết chứ buôn dưa lê chuyện nhân tình thê thái thì không món buôn nào thích thú bằng, thậm chí buôn đi buôn lại vẫn thấy hay, chả thế mà giờ nó đã trở thành món “ẩm thực lẩu tình đệ nhất xuất” tạm hiểu là món ngon nhất trên mỗi chuyến xuất hành thị sát.
Và cứ thế, chuyện trên trời dưới biển, chuyện thượng vàng hạ cám, chuyện đàn ông đàn bà, chuyện phòng the chắn gối tất tật được chị em chúng tôi tha hồ đem ra mà giãi bày truyền bá.
LG thường ngày ít nói là vậy nhưng hôm nay chẳng hiểu có phải vì tức cảnh sinh tình không mà nàng rất say sưa kể về những kỷ niệm ngày “Chớm được giai để ý”…. Ngày đó tớ xinh và hiền lắm…..
Chao ôi cái ngày của 20 năm về trước. Cái buổi mà chả cần kể người ta cũng biết là xinh rồi. Thôi thì cứ cố mà nghe, biết đâu sắp đến đoạn 20 năm về sau cũng là.
Nhưng hấp dẫn nhất vẫn là nhưng câu chuyện tình của T&G. Vừa nghe nàng kể chuyện tôi vừa ngắm nàng qua chiếc gương xe, gương mặt xinh tươi ẩn lấp bên trong là lòng nhiệt tình và sự chu đáo, càng hiểu về nàng tôi càng thấy nàng thêm quyên rũ. Nàng là thế, trên diễn đàn nàng im như bồ thóc thế mà chả hiểu sao nàng thấm nhuần biết bao chuyện tình thâm cung bí sử, bí kíp phòng the. khiến cho tôi, thằng đàn ông đi gần nửa đời người rồi mà vẫn phải âm thầm thán phục, giật mình thảng thốt.
Và rồi hơn 100km chặng đường dài đã đi qua lúc nào không biết. Đỗ sịch chiếc xe giữa sân trường, bước ra khỏi xe, không khí thoáng mát của vùng sơn cước như làm tôi sực tỉnh “đây là chuyến đi thị sát”
Chúng tôi đến được trường Mỹ Lương đúng lúc giữa trưa, các em đã tan học từ trước đó 1h đồng hồ rồi, ngôi trường vắng lặng.
Đây là khu nhà tập thể của các thầy cô ở nội trú, gõ cửa các phòng đều không thấy ai…
Thì ra các thầy cô đang tập trung ở phía dãy nhà phía sau, các thầy cô đang làm món bánh trôi để chuẩn bị cho liên hoan buổi tối. Nhìn các thầy cô đều còn rất trẻ, phần đông các thầy cô ở đây đều ở tỉnh xa về, từ Hòa Bình đến Hưng Yên rồi từ Hà Tây cũ
Biết đoàn tiền trạm của chúng tôi đến để chuẩn bị cho việc phát quà từ thiện, các thầy các cô đã rất vui mừng và không ngần ngại điện thoại ngay cho thầy Phùng hiệu trưởng và cô Nhàn hiệu phó.
LG tranh thủ phỏng vấn các thầy cô giáo.
T&G đang dán cái ánh mắt thèm thuồng vào nồi bánh trôi đang sôi ùng ục.
Và tôi chẳng còn cách nào khác là ăn demo 1 đĩa để “mở đường máu” cho T&G ăn theo.
Và chưa đầy 20 phút cô Nhàn hiệu phó đã có mặt. Tay bắt mặt mừng cô mời chúng tôi vào phòng uống nước.
Cô tâm sự:
“Trường chúng tôi còn nghèo lắm, toàn trường có 21 lớp học với 426 học sinh, các em người dân tộc Mường Mán chiếm đến 85%. Trong đó 40% là con em của hộ nghèo (192 em) và 1 điều đặc biệt là trường có đến 22 em học sinh khuyết tật (bệnh đao và thiểu năng trí tuệ). Nhà trường và địa phương cũng nhận được sự tài trợ từ trương trình 135 của Chính Phủ, nhưng các hộ dân ở đây nghèo và cận nghèo nhiều quá nên việc học hành của các em cũng bị ảnh hưởng rất nhiều. Trường đã mở thêm 4 điểm lẻ nằm rải rác ở trong thôn bản để tạo điều kiện tốt nhất cho các em được tới trường. Nhưng vẫn khó khắn lắm chị ạ… Nếu các anh chị có thời gian vào thôn bản thăm thị sát các chị sẽ hiểu hơn."
Giọng cô trùng xuống, nghe cô kể chuyện, nhìn nét mặt buồn rầu trên gương mặt của cô, tôi hiểu tấm lòng tình yêu thương của cô dành cho các em. Và chúng tôi đã quyết định đi bộ vào bản thăm gia đình các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Mặc dù đã vẽ đường ghi rõ địa chỉ nhưng cô Nhàn vẫn cẩn tận cử 2 cô giáo đi cùng chúng tôi.
Ngay từ những đoạn đường đầu tiên đi vào bản chúng tôi đã cảm nhận được sự khó khăn, 100% là đường đất khó đi.
Đường trơn nhầy nhụa thế này, vậy mà mỗi sáng các em vẫn tới trường tới lớp, thật là gian nan với cái ăn cái học ở nơi đây.
Ngôi nhà đầu tiên chúng tôi tới là nhà em Nguyễn Thu Trang (lớp 4 ) và em Nguyễn Thanh Phương (lớp 1) ở xóm mới, thôn Tân Bình. Ngôi nhà tường gạch lợp mái Prô xi măng vừa mới được xây cất từ trương trình 135 của Chính Phủ.
Ngôi nhà khá khang trang,nhưng bên trong chẳng có gì ngoài bộ bàn ghế và 2 chiếc giuờng ngủ cũ kỹ.
Chúng tôi vào nhà khi cụ Nguyễn Hữu Cừ (ông Nội của 2 em Trang và Phương) vẫn còn ngủ trên giường.
Mời chúng tôi uống nước Ông kể:
“Tôi 77 tuổi rồi, quê gốc tôi ở tận Hưng Hà – Thái Bình lên đây sống 70 năm rồi, bà ý là Đinh Thị Lan 73 thuổi là người Mường. Chúng tôi có duy nhất 1 thằng con trai, nó lấy vợ và đẻ được 3 đứa con thì 2 đứa bị thiểu năng trí tuệ. Mẹ chúng nó bỏ đi lấy chồng 2 năm nay rồi. Bố nó cũng bỏ nhà đi 9 tháng không về. Tôi và bà ấy thì bị mù cả, giờ nuôi 3 đứa bằng tiền trợ cấp 120K/tháng, cộng thêm 180K/tháng (Tiền trợ cấp hộ ngheo không có người giúp đỡ). Ngày nào tôi cũng đưa 2 đứa đi học, chiều về chúng nó lại lang thang đi chơi lên đồi lên núi, nó đi học đấy nhưng có biết gì đâu, đứa nhỏ thì dắt bà đi chơi bên hàng xóm…”
Vừa nói ông vừa chỉ sang nhà hang xóm kế bên. Cháu Phương đang dắt bà về,
Nhìn hình ảnh này không biết người Mẹ cháu có thấy xót xa.??
Khuôn mặt ngây thơ, bước đi của em còn chưa vững… nào ai dám nghĩ là em đang dắt bà đi chơi.
Chia tay nhà cụ Cừ mà lòng tôi không khỏi băn khoăn chạnh lòng chua xót. Cái ngôi nhà gạch trị giá 40tr đồng nằm giữa những sào ruộng hoang hóa kia. Hiệu quả kinh tế xóa đói giảm nghèo đang nằm ở đâu?? Phải chăng cái 180K/tháng tiền trợ cấp kia đã vô tình đẩy nhưng lao động chính ra khỏi ngôi nhà ra khỏi mảnh ruộng mà có thể trồng ngô trồng khoai, trồng sắn. Nếu đúng vậy thì thật tội nghiệp cho nhưng đứa trẻ…
Tiếp tục theo bước chân các cô chúng tôi đi vào sâu hơn trong bản, càng đi càng thấy sự nghèo đói bần cùng.
Đây là nhà em Phùng Văn Thái học lớp 3 trường tiểu học Mỹ Lương, chúng tôi đến khi cả nhà em đi vắng cả, hình như chỉ có mình em ở nhà. Cầm bát cơm trên tay em ngó nghiêng dò xét, các cô chú hỏi em cũng chẳng nói, cứ lừ lừ rồi quay vào trong bếp.
Thì ra 2 anh em Thái đang ngồi sưởi và ăn cơm trong bếp. khuôn mặt nhem nhuốc quần áo bẩn thỉu. Nhìn những vật dụng trong nhà, nhìn quần áo đang phơi trên dây tôi hiểu nhà em cũng không đến nỗi khó khăn lắm. Hỏi thăm qua người hàng xóm thì được biết Bố mẹ của Thái cũng đã từng bỏ nhà đi làm xa lâu không về cho đến khi được công nhận là hộ nghèo.
"Chúng tôi mới chỉ đạt “cận nghèo” nên chua được trợ cấp gì cả", chị hàng xóm than phiền.
Đạt cận nghèo.! Câu nói của chị hang xóm làm tôi vô cùng ngạc nhiên, phải chăng ở đây mọi người đang phấn đấu để “nghèo đi”. Và chúng tôi quyết định vào thăm 1 gia đình gọi là cận nghèo để rõ thực hư.
Rất vô tình em Mai học sinh lớp 4A, người dẫn đường cho chúng tôi vào bản lại chính là em đang thuộc diện gia đình hộ cận nghèo.
Dẫn chúng tôi vào nhà. Ngôi nhà lá ọp ẹp nằm ngay đầu con dốc, cả 3 thế hệ Ông bà, Bố Mẹ và anh em Mai vẫn sống trong cùng ngôi nhà này.
Bố Mai là anh Đinh Công Lợi. Mẹ là Hoàng Thị Lợi, cả nhà sống bằng 2 sào ruộng gần nhà, chủ yếu là trồng sắn và chăn nuôi gà lợn.
Tôi hỏi chị về lý do vì sao nhà mình mới chị được công nhận là hộ cận nghèo.
Chị nói:
Vì thế hệ bọn em vẫn còn khỏe mạnh đủ sức lao động, Bố Mẹ của em vẫn có người nương tựa giúp đỡ.
- Vậy làm thế nào để được nghèo ??? Tôi hỏi chị
Chị nhìn tôi ngại ngần không nói.
- Có phải giờ anh chị chỉ cần bỏ nhà đi là đạt tiêu chuẩn phải không ạ.??
- Bỏ đi thì biết đi đâu làm gì bây giờ, và ai nuôi mấy đứa này??.
Nhìn gương mặt của Mai sáng sủa, Tôi hỏi cô Nhung chủ nhiệm lớp 4a (đi cùng) thì được biết em học rất giỏi và Bố Mẹ em mặc dù kinh tế gia đình khó khăn nhưng anh chị rất quan tâm việc đến trường đến lớp việc học hành của Mai.
Chia tay gia đình anh chị Lợi, cũng là gia đình cuối cùng chúng tôi vào thăm, thật không quá khó để chúng tôi tìm ra lời giải cho bài toán hộ nghèo. Đành rằng giàu nghèo từ xưa đến nay người ta vẫn cho là cái số, nó áp đặt cho từng người, từng nhà hay rộng hơn nữa là cả 1 quốc gia, 1 châu lục, đó là tâm niệm mà không khoa học cũng chỉ dám đưa ra làm trắc nghiệm. Nhưng cái nghèo ở Mỹ Lương hôm nay hình như không phải là cái số ông giời sắp đặt nữa mà là cái mớ bong bong khiến người ta đang phải toan tính….
Tôi cũng là 1 người nông dân cũng chẳng thể biết đến những tầm mang tính vĩ mô, không thể biết đến những chiến lược phát triển vùng miền. Nhưng chỉ cần nhìn vào 3 đối tượng mà tôi đã gặp cũng đủ phản ánh đúng tầm, đúng vóc của những đồ án chiến lược. Có thể hôm nay họ được thoát nghèo nhưng ngày mai thế hệ tiếp theo như em Trang em Phương rồi sẽ ra sao.??
Có ai đó đã nói rằng:
Giá trị chỉ thực sự được tạo ra từ lao động, những gì tương tự chỉ là nước chảy mà thôi”
Ngày mai chúng tôi sẽ đến tặng quà cho các em. Quà tặng chỉ là nhưng hộp bút những quyển vở và những món ăn tinh thần vui chơi ca hát, giá trị chẳng có gì lớn lao nó cũng chỉ là dòng nước nhỏ chảy đến với những em có hoàn cảnh khó khăn. Dòng nước của tình yêu thương, lòng mong mỏi về một thế hệ tương lai tươi sáng. Đó là giá trị.
Bừa – Phóng thích từ Mỹ Lương.
